Ακούσια νοσηλεία

   Ένα από τα καθημερινά σημαντικά προβλήματα των υπηρεσιών μας παρόλο που δεν του δίνουμε τη σημασία που οφείλεται είναι τα λεγόμενα ψυχιατρικά, δηλαδή οι μεταγωγές ψυχικά ασθενών από και προς τα αστυνομικά καταστήματα, τα δημόσια νοσοκομεία και τις Εισαγγελίες Πρωτοδικών της χώρας.

  Σύμφωνα με το Νόμο 2071/92, άρθρα 95 και 96, προβλέπεται αφενός μεν οι προϋποθέσεις ακούσιας νοσηλείας αφετέρου η διαδικασία εκτέλεσης εισαγωγής του ασθενή για περίθαλψη.

   Οφείλουμε επιτέλους να δώσουμε τη δέουσα προσοχή σε αυτό το λεπτό ζήτημα το οποίο εκτυλίσσεται καθημερινά ως μία καθημερινή συνηθισμένη πραγματικότητα εκτέλεσηςαπλού αστυνομικού έργου ενώ στην ουσία του πραγματεύεται ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ψυχική νόσο η οποία απαιτεί την ανάλογη προσοχή, σεβασμό και λεπτό χειρισμό, από εξειδικευμένους και μόνο ανθρώπους.

   Για το συγκεκριμένο θέμα έχουν ασχοληθεί κατά καιρούς τόσο η Ένωση νοσηλευτών Ελλάδος,οι αστυνομικές συνδικαλιστικές οργανώσεις ανά τη χώρα, αλλά ταυτόχρονα το 2007 έχουν ασχοληθεί αυτεπάγγελτα τόσο ο συνήγορος του Πολίτη,όσο και ο εισαγγελέας του Αρείου πάγου,ο οποίος εξέδωσε την υπ’ αριθ. 12 γνωμοδότηση του.

   Εκ του αποτελέσματος όμως, αυτό που συμπεραίνουμε είναι ότι τίποτα δεν διορθώθηκε και οι άνθρωποι αυτοί μετακινούνται ως κοινοί ποινικοί, με ακατάλληλα προς τούτο οχήματα ,καθόσον ακριβολογώντας τα περιπολικά οχήματα της αστυνομίας δεν είναι τίποτα άλλο διαφορετικότερο από τα συμβατικά οικογενειακά οχήματα ιδιωτικής χρήσης του κοινού εμπορίου. Συν τοις άλλοις δεν εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στο άρθρο 11 παρ. 2 του Π.Δ. 45/2008, ώστε τα οχήματα αυτά με τις ανάλογες διαρρυθμίσεις και μετατροπές να αποτελούν επαγγελματικά οχήματα όπως θα έπρεπε.

   Έχει αναρωτηθεί ποτέ κανείς τι θα συμβεί αν κατά τη διάρκεια μεταγωγής του ασθενούς, οι οποίες πολλές φορές διαρκούν ώρες και μεγάλες χιλιομετρικές αποστάσεις, αυτός όντας σε έξαρση ψυχωτικού επεισοδίου και αφού έχει επαφή με τον οδηγό του περιπολικού από τα πίσω καθίσματα κάνει να χάσει ο οδηγός αστυνομικός τον έλεγχο του οχήματος;;;; μήπως είναι μια ωρολογιακή βόμβα που απλά ακόμα δεν έχει σκάσει καθαρά από θέμα τύχης;;;

  Στη σελίδα 16 της έκθεσης του συνηγόρου του Πολίτη, αναφέρεται ρητά ότι από τη στατιστική επεξεργασία των φακέλων, ποσοστό 97% των ψυχικά ασθενών, μετήχθη από αστυνομικά οχήματα.

   Ο συνήγορος του Πολίτη εξετάζοντας λεπτομερώς τον τρόπο και τα μέσα εκτέλεσης της μεταφοράς ψυχασθενών από και προς τα νοσοκομειακά ιδρύματα, τους εισαγγελείς κατά την περαίωση της κατ’ άρθρο 95-96 του Νόμου 2071/92 ακούσιας νοσηλείας, ρητά και κατηγορηματικά, τεκμηριωμένα, αναφέρει ότι:

• η αδικαιολόγητη αντιμετώπιση των ψυχασθενών ως επικίνδυνων για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια εκδηλώνεται με την μεταγωγή τους με περιπολικό, ενώ στις πλείστες των περιπτώσεων τη δέσμευση τους με χειροπέδες, παράγοντες που επιδρούν αρνητικά και επιδεινώνουν τα προβλήματα υγείας που ήδη αντιμετωπίζουν αυτοί οι άνθρωποι,
• στις επόμενες παραγράφους ο συνήγορος του Πολίτη δικαιολογεί και τη μη τήρηση των διατάξεων του άρθρου 96 ως προς την αξιοπρεπή μεταφορά των ακούσια εγκλειομένων ασθενών η οποία προτείνει θα έπρεπε να γίνεται με κατάλληλο ασθενοφόρο ή συμβατικό όχημα και πάντα με τη συνοδεία νοσηλευτών.

   Στην αντίθετη διάσταση των προηγουμένων, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου με την υπ’ αριθμόν 12, από 25 Σεπτεμβρίου 2007 γνωμοδότηση του, προς το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης,στην υποκειμενική και αντικειμενική ανάλυση των πραγματικών περιστατικών, κάνει λόγο ότι η ακουσία στέρηση της προσωπικής ελευθερίας ψυχασθενούς σε νοσηλευτικό ίδρυμα,  για τους σκοπούς αυτής η οποία γίνεται στα πλαίσια της δημόσιας ασφαλείας από επικίνδυνους ψυχασθενείς, προβλέπεται εκτός από το άρθρο 69 του ποινικού κώδικα ειδικά από το άρθρο 5 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης δικαιωμάτων του ανθρώπου και το άρθρο 95 έως 99 του Νόμου 2071/92.

  Εκθέτει ακόμη ο εισαγγελέας στην γνωμοδότηση του ότι ενεργώντας ο δικαστικός λειτουργός και σύμφωνα με τις εγγυήσεις ιδιότητας του αυτής παραγγέλλει την σύλληψη του προσώπου, το οποίο σύμφωνα με τον ανωτέρω νόμο, έχει χαρακτηριστεί ως πάσχων από ψυχικό νόσημα και συστήνεται η ακούσια νοσηλεία του για να θεραπευτεί. Οπότε στηριζόμενος σε ρητή διάταξη νόμου ( αρ. 123 Π.Δ. 141/91) η παρούσα παραγγελία φέρει την έννοια καταδιωκτικού εγγράφου και δικαιολογεί τη σύλληψη άρα και τη νόμιμη βία για την εκτέλεση της ανωτέρω παραγγελίας και έπειτα του εγκλεισμού.

   Επειδή ο τρόπος που εκτελείται η όλη διαδικασία από αστυνομικούς υπαλλήλους και η μεταφορά του ασθενή από τα περιπολικά οχήματα, είναι κατά τη γνώμη μας πέρα για πέρα αντίθετη σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρο 96 του Νόμου 2071/92 καθώς επίσης αντίκειται και σε κάθε έννοια του σεβασμού και της αξιοπρέπειας που οφείλουμε να επιδεικνύουμε σε κάθε ψυχικά ασθενή συνάνθρωπο μας συντασσόμενοι με την έκθεση του Συνηγόρου του πολίτη και μη σκεπτόμενοι ιδιοτελώς,

Προτείνουμε:

   Να θεσπιστεί η μεταφορά των ασθενών αυτών, είτε με ειδικό όχημα του Ε.Κ.Α.Β., είτε με ασθενοφόρο, στο οποίο θα επιβαίνουν ειδικά εκπαιδευμένοι νοσηλευτές και οι οποίοι θα μπορούν να αντιμετωπίσουν ανά πάσα στιγμή οτιδήποτε ήθελε προκύψει και αφορά την οποιαδήποτε διακύμανση της υγείας του μεταφερόμενου. Φυσικά θα πρέπει και να συνοδεύουν με περιπολικό όχημα αστυνομικοί υπάλληλοι οι οποίοι στα πλαίσια τις εκτέλεσης περαίωσης της εισαγγελικής παραγγελίας σύμφωνα με το Π.Δ. 141/91 περαιώνουν - αποχρεώνουν αυτή με την παράδοση του ασθενή στην κατάλληλη κλινική.